Chi tiết tin - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

 Trong những năm qua, người trồng rừng trên địa bàn tỉnh Quảng Bình đã dần tiếp cận với việc trồng rừng gỗ lớn, nhiều doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đã mạnh dạn đầu tư trồng rừng với mức độ thâm canh cao, tăng chu kỳ kinh doanh nhằm cung cấp gỗ lớn, đem lại giá trị kinh tế trong sản xuất lâm nghiệp. Tuy nhiên, trước đây người dân chủ yếu sử dụng giống Keo lai giâm hom để trồng rừng, điều này dần dần đã bộc lộ một số hạn chế khi đối diện với các rủi ro về thiên tai (bão, lũ). Do vậy, việc sử dụng giống Keo lai nuôi cấy mô (gọi tắt là Keo lai mô) đang được người dân rất quan tâm bởi những đặc tính vượt trội so với truyền thống sử dụng giống Keo lai giâm hom trước đây.
Keo lai hom là Keo lai được sản xuất bằng phương pháp nhân giống bằng hom (dùng một đoạn cành để tạo ra cây mới). Trong khi đó, Keo lai nuôi cấy mô được sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào, do vậy, cây mô có nhiều ưu điểm vượt trội như: cây mô được trẻ hóa cao độ và rễ có nhiều đặc điểm giống như cây mọc từ hạt. Một ưu điểm khác của nhân giống bằng nuôi cấy mô là có hệ số nhân cao, từ một cụm chồi sau một năm nuôi cấy mô liên tục có thể sản xuất hàng triệu cây con. Hơn nữa, nuôi cấy mô là một trong những biện pháp làm sạch bệnh. Do nuôi cấy mô đòi hỏi kỹ thuật phức tạp nên giá thành tương đối cao so với Keo lai giâm hom. Tuy nhiên, với những ưu điểm vượt trội so với Keo lai hom thì việc sử dụng Keo lai mô để trồng rừng gỗ lớn trong giai đoạn hiện nay vẫn là một lựa chọn ưu tiên hàng đầu.
Nhằm hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận việc sử dụng giống Keo lai mô trong trồng rừng gỗ lớn, từ năm năm 2015 đến nay, Sở Nông nghiệp và PTNT đã hỗ trợ giống chất lượng cao cho người dân trồng rừng gỗ lớn với tổng kinh phí 700 triệu đồng, tương ứng 338.666 cây giống Keo lai nuôi cấy mô. Riêng trong năm 2015 đã hỗ trợ trồng 16,0 ha rừng gỗ lớn bằng giống Keo lai nuôi cấy mô. Năm 2017 hỗ trợ 02 mô hình trồng rừng gỗ lớn tại huyện Tuyên Hóa và huyện Minh Hóa với tổng diện tích 11,5 ha. Bước đầu đánh giá cho thấy rừng trồng sinh trưởng và phát triển tốt, có tiềm năng để cung cấp gỗ lớn.
Tuy nhiên, việc trồng rừng gỗ lớn ngoài sử dụng giống có chất lượng di truyền được cải thiện như Keo lai mô thì người dân cần phải quan tâm đến các yếu tố khác như điều kiện lập địa, áp dụng các biện pháp kỹ thuật lâm sinh thích đáng để tăng năng suất, chất lượng rừng trồng.
Hiện nay, rất nhiều dòng Keo lai đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận được trồng phổ biến ở miền trung nói chung và Quảng Bình nói riêng gồm các dòng: BV10, BV16, BV32, BV33, BV71, BV75. Ngoài ra mới đây các nhà khoa học cũng đã công bố một số dòng Keo lai nhân tạo trồng có năng suất cao như AM2, AM3, MA1, MA (M8). Đây là các dòng Keo lai cho năng suất cao về tỉ trọng gỗ, sinh trưởng nhanh.
Khi mua giống Keo lai nuôi cấy mô, nên mua tại các cơ sở sản xuất kinh doanh giống có uy tín để tránh trường hợp mua phải giống kém chất lượng và không đúng chủng loại. Có thể kể đến một số cơ sở sản xuất kinh doanh giống Keo lai nuôi cấy mô như Công ty TNHH Nhà nước MTV Lâm nghiệp Tiền Phong (Thừa Thiên Huế); Công ty giống cây trồng vật nuôi Nông Tín (Quảng Ngãi); Trung tâm Khoa học lâm nghiệp Bắc Trung Bộ (Quảng Trị); Doanh nghiệp tư nhân Nguyên Hạnh (tỉnh Bình Định),... Ngoài ra còn có một số cơ sở trên địa bàn tỉnh. Giống phải được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận nguồn gốc giống của lô cây con, khi mua giống phải yêu cầu đơn vị cung ứng cung cấp hóa đơn bán hàng, phiếu xuất kho kèm theo Giấy chứng nhận nguồn gốc giống của lô cây con để chứng minh lý lịch giống hợp pháp.
Sử dụng giống Keo lai nuôi cấy mô để trồng rừng gỗ lớn đang là hướng đi đúng đắn cho sản xuất lâm nghiệp tỉnh Quảng Bình. Tuy nhiên, để người dân thực sự thay đổi tư duy thì các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh tuyên truyền cho bà con nông dân, giúp bà con nông dân nhận thức được lợi ích của việc sử dụng loại giống này để trồng rừng gỗ lớn, nâng cao giá trị sản xuất lâm nghiệp. Mặt khác, cần có cơ chế hỗ trợ giống cho người dân nhằm giúp người dân tiếp cận được giống tốt, giống có chất lượng.

Nguyễn Thanh Lý
Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình